EmbleemEen embleem is een soort logo met een tekst die je onthoud. Bijvoorbeeld het logo van de McDonald’s met de zin “I’m loving it”. Vroeger was een embleem een plaatje met een regel tekst en daaronder een stukje gedicht. De regel onder het plaatje was een motto en het stukje gedicht legde dan uit wat het betekende. Een embleem is eigenlijk een actievere vorm van literatuur.
Maar waarom heeft een embleem nou een tekst en een plaatje? Het plaatje zorgt ervoor dat de boodschap die in de tekst staat, beter overkomt op de lezer. En de tekst legt de afbeelding uit. Beeld en tekst werken als het ware samen om de boodschap van de schrijver over te brengen. In Nederland ontstond in de zeventiende eeuw een literatuurtraditie. Hierbij werkte auteurs en kunstenaars vaak samen. Iedereen mocht zelf weten waar het overging maar de voorkeur van de auteurs en kunstenaars ging vaak uit naar het liefdesthema. In de zeventiende eeuw waren emblemen erg populair. Dit kwam omdat er in Amsterdam tussen 1600 en 1620 veel werd getrouwd. Dat kwam doordat er een stabiele welvaart was. Bij een huwelijk of een verloving was het geven van een embleembundel een populair cadeau. Uitgevers besteedden extra aandacht aan illustraties en het drukwerk. Kopers konden de bundels ook nog extra mooi laten inbinden. |
Jacob CatsIn de 17de eeuw waren er veel embleemschrijvers in Nederland. Een van de bekendste is Jacob Cats. Hij schreef vooral over de liefde. In zijn embleembundel Sinne- en Minnebeelden, die hij in 1618 uitgaf, gaf hij adviezen om een geschikte huwelijkspartner te vinden. Zo moesten man en vrouw overeenstemmen in milieu, afkomt en religie. Ook moesten de karakters bij elkaar passen. Volgens deze gedichten moest je een huwelijk ook nooit hals over kop beginnen. Jacob Cats voegde ook iets nieuws toe aan het genre van de liefdesemblematiek: elke afbeelding kreeg drie teksten, die elk voor een andere leeftijdsgroep bedoeld was. De eerste tekst was voor mensen die nog niet getrouwd waren/jongeren, de tweede tekst was voor getrouwde en de laatste was voor oudere mensen, die in die tijd al vaak weduwnaar of weduwe waren. Ze werden er op passende toon aangespoord naar de Bijbel en Gods tweede boek, de natuur, te bestuderen. Zo leidde één afbeelding tot drie lessen.
Nou kan ik je bijna horen denken: waarom gaan bijna al die emblemen over de liefde? Om eerlijk te zijn weet ik dat ook niet precies. Maar ik denk dat het kwam omdat de schrijvers de lezers ervan bewust wouden maken dat als ze verliefd zijn en het gaat weer uit dat ze het leven niet te snel moeten opgeven. En als je wil trouwen niet te snel een verkeerde keuze gaat maken. Liefde is misschien ook een onderwerp waar je makkelijker en sneller iets over kan en wil vertellen dan over een ander thema, omdat iedereen weleens verliefd is geweest. |
Een regenboog staat voor alles wat je meemaakt in je leven
Op het geluk of het verdriet waar we op dreven
Maar ondanks alles wat je hebt meegemaakt
En wat je diep in je hart heeft geraakt
Staat er aan het eind van elke regenboog een pot met liefde
Dit jou weer blij en gelukkig maakt
Op het geluk of het verdriet waar we op dreven
Maar ondanks alles wat je hebt meegemaakt
En wat je diep in je hart heeft geraakt
Staat er aan het eind van elke regenboog een pot met liefde
Dit jou weer blij en gelukkig maakt